آمریکا ستیزی ؛ نقطه اشتراکی غیرقابل اتکاء میان ایران و طالبان
آمریکا ستیزی ؛ نقطه اشتراکی غیرقابل اتکاء میان ایران و طالبان
✍✍روح الله سوری
⚛ @jomhuriyat
♈️پس از گذشت بیست سال از حمله نظامی ایالات متحده آمریکا به افغانستان، نیروهای آمریکایی در حال ترک این کشور هستند و بر اساس برنامه اعلام شده قرار است بیستمین سالگرد این حمله، نقطه پایانی باشد بر طولانی ترین حضور نظامی آمریکا در یک کشور خارجی.
♈️خروج آمریکا از افغانستان را باید در راستای سیاست کاهش حضور نظامی آمریکا در خارج از مرزها و پایان دادن به جنگهای به اصطلاح بیپایانی در نظر گرفت که از سوی سه رییس جمهور اخیر آمریکا ( اوباما، ترامپ و بایدن) به صورتهای گوناگون پیگیری شده است. هزینههای این حضور و مقایسه آن با نتایج به دست آمده را می توان مهمترین انگیزه آمریکا برای پایان بخشیدن به حضور نظامی خود در این کشور عنوان کرد.
♈️بر اساس آمار و ارقام منتشر شده دست کم 47 هزار غیرنظامی از سال 2001 تا کنون در افغانستان جان خود را از دست داده اند و بیش از 65 هزار سرباز افغان نیز کشته شده اند. در طرف آمریکایی نیز بیش از 2400 سرباز آمریکایی کشته و بیش از 20 هزار نفر مجروح شده اند. جنگ بیست ساله افغانستان همچنین 2.7 میلیون مهاجر افغان را از کشور خود روانه کشورهای همسایه و یا دیگر کشورها کرده است.
♈️بر اساس آمار بازرس کل ویژه بازسازی افغانستان (SIGAR)، آمریکا بیش از 2 تریلیون دلار در افغانستان هزینه کرده است که از این میزان 143 میلیارد دلار صرف ملت سازی،87 میلیارد دلار به آموزش نیروهای ارتش و پلیس افغانستان و 24 میلیارد دلار نیز به توسعه اقتصادی افغانستان اختصاص داده شده است. این در حالی است که مطابق با گزارش بازرس ویژه طی این سال ها 15 میلیارد دلار جعل و سو استفاده در بودجه در نظر گرفته شده برای بازسازی افغانستان گزارش شده اما علیرغم صرف این هزینههای هنگفت آنچه امروز در افغانستان شاهد هستیم افزایش بیکاری و فقر و حضور دولت و ارتشی به شدت ناکارآمد در این کشور می باشد.
♈️از سوی دیگر طالبان بویژه طی سالهای اخیر و همزمان با فرایند مذاکرات، بر حجم حملات و پیشرویهای خود افزوده است وگزارش ها حکایت از تسلط طالبان بر بخش های بیشتری از خاک افغانستان و پیشروی این نیروها دارد بطوری که برخی از احتمال سقوط کابل طی شش ماه تا یک سال آینده خبر می دهند. هرچند که برخی از ناظران تهاجمات و پیشرویهای اخیر طالبان را کمتر از آن چیزی می دانند که از سوی طالبان تبلیغ و یا در رسانهها منعکس شده است. از نگاه این دسته از ناظران، طالبان اگرچه بر بخشهایی از خاک افغانستان مسلط شده است اما این بخشها بیشتر مناطق غیرشهری و غیر استراتژیک را شامل میشود که با آنچه طالبان ادعا میکند فاصله زیادی دارد.
♈️ ندرو واتکینز از گروه بین المللی بحران، ضمن اشاره به غیرقابل انکار بودن برخی پیشروی های طالبان، اذعان داشته است که سقوط کابل را نمی توان امری حتمی دانست .وی معتقد است اکثر مناطقی که طالبان تصرف کرده است نواحی روستایی هستند که ارزش استراتژیک زیادی ندارند. در مقابل اما کارتر ملکاسیان از مقامات سابق وزارت دفاع آمریکا، بر این باور است که تصرف کابل توسط طالبان طی یک سال آینده موضوعی محتمل میباشد.
♈️در رابطه با انگیزههای طالبان برای افزایش تهاجمات نظامی خود و تصرف مناطق بیشتری از افغانستان میتوان به دو انگیزه اشاره کرد. از یک سو طالبان ممکن است افزودن بر حجم حملات و اقدامات نظامی خود را به عنوان اهرمی برای مذاکرات بین الافغانی در نظر بگیرد تا از طریق آن بتواند سهم بیشتری از قدرت را در آینده به دست آورد.
♈️بر اساس این تحلیل هدف طالبان نه تصرف کابل و برانداختن دولت کنونی که تنها پر کردن دست خود برای کسب سهم بیشتر از قدرت در آینده می باشد. از طرفی تحلیل دیگری هم که وجود دارد این است که طالبان احتمالا در صدد است تا از مسیری غیر از مذاکره و از طریق اقدام نظامی به اهداف خود برسد و با تصرف کابل به تشکیل دولتی کاملا یک دست اقدام نماید. در واقع بر اساس این تحلیل، طالبان خلاء بوجود آمده در پی خروج آمریکا را فرصتی مناسب برای تسلط کامل خود بر افغانستان درنظر گرفته است. این که هدف واقعی طالبان کدام یک از موارد گفته شده باشد موضوعی است که تحولات آینده آن را بیشتر مشخص خواهد ساخت.
♈️اما در کنار تحولات اخیر افغانستان، موضوع مهم و البته تعجب برانگیزی که این روزها در داخل ایران نسبت به طالبان مشاهده میکنیم برخی اظهارنظرها و مواضع در حمایت از طالبان و سمپاتی بخشی از جریان اصولگرا نسبت به این گروه افراط گرای مذهبی می باشد. به نظر می رسد که این مساله را بتوان از دو زاویه تحلیل کرد.
#تحلیل_زمانه. امداد اندیشه